Prawidłowy dobór kotła grzewczego to najkrótsza droga do ciepłych i komfortowych wnętrz, spełniających wszystkie wymagania właściciela. W tym celu niezbędne jest oszacowanie potrzebnej mocy urządzenia, która wynika z jego przeznaczenia, wielkości budynku oraz szeregu czynników, w tym m.in. rodzaju wykorzystanej izolacji czy strat ciepła w okresie zimowym.
Wybierając kocioł grzewczy warto zastanowić się, czy będzie on zasilał jedynie instalację c.o. czy jego zadaniem będzie również podgrzewanie wody. Wybór kotła ze względu na jego moc najlepiej powierzyć doświadczonemu projektantowi. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by samodzielnie przeanalizować zapotrzebowanie cieplne wszystkich pomieszczeń.
Przewymiarowanie kotła grzewczego – niepotrzebny wydatek
Idealnym wyborem przy zakupie kotła grzewczego jest urządzenie, które pokryje straty cieplne budynku w najchłodniejsze dni. Zbyt niska moc urządzenia może skutkować chłodnymi pomieszczeniami w sezonie zimowym. Problem stanowić może również technologia wykonania jednostki – nieprawidłowo dobrane kotły dwufunkcyjne miewają problemy z doprowadzaniem ciepłej wody w domach wielopoziomowych, w których szereg osób korzysta z kilku łazienek czy kuchni.
Czy zatem wybór kotła z duża nadwyżką mocy jest dobrym rozwiązaniem? Wszystko zależy od tego jak bardzo moc ta rozmija się z naszymi potrzebami. Przewymiarowanie urządzenie dostarczy nam potrzebną energię w krótkim czasie, lecz załączać się będzie znacznie częściej, zużywając więcej paliwa. Będzie to dodatkowym obciążeniem domowego budżetu, negatywnie wpłynie na wydajność kotła oraz doprowadzi do jego szybszego zużycia.
Zapotrzebowanie budynków na energię cieplną
Istnieje wiele parametrów pozwalających oszacować moc kotła grzewczego. Wartość ta waha się w przedziale od 60 W/m2 w nowoczesnych domach jednorodzinnych do nawet 200 W/m2 w przypadku starych budynków bez izolacji cieplnej. Profesjonaliści do obliczeń wykorzystują straty ciepła wynikające z zastosowanych przegród budowlanych czy wentylacji oraz temperaturę zewnętrzną, którą ustala Polska Norma PN-B-02403:1982.
Zapis ten odnosi się do stref klimatycznych na terenie naszego kraju, ustalając minimalną temperaturę w granicach -16°C do nawet -24°C w zależności od regionu. Końcowe ustalenia (w watach [W] lub kilowatach [kW]) znaleźć można w świadectwie energetycznym każdego nowego budynku, który wchodzi w skład dokumentacji projektu. Jeśli nie mamy do niego dostępu musimy posłużyć się szacunkowym wzorem.
Samodzielne obliczanie mocy kotła
Jeśli budynek wykonany jest przy użyciu dzisiejszych, energooszczędnych technologii można sięgnąć po prosty wzór ustalający moc kotła grzewczego:
powierzchnia budynku (w metrach kwadratowych) x wysokość pomieszczeń (w metrach) x 30 (współczynnik W/m3) / 1000
Otrzymany w ten sposób wynik oznaczać będzie szacunkowe zapotrzebowanie cieplne budynku w kilowatach, przy czym minimalna moc prawidłowo dobranego kotła będzie przeważnie wyższa. Dla przykładu dom o powierzchni 120 metrów kwadratowych i wysokości pomieszczeń 2,65 będzie potrzebował 9,54 kW (120 x 2,65 x 30 / 1000 = 9,54). Dla podanego przykładu powinniśmy dobrać kocioł jednofunkcyjny gazowy o możliwie małej mocy, minimum 15-20% większej od wyliczonej.
Dobierając kocioł dwufunkcyjny, ogrzewający wodę na zasadzie przepływu, minimalna moc kotła powinna wynosić 24kW, w innym przypadku będziemy mieli za mało ciepłej wody. Niestety każdy przypadek należy rozpatrywać pod kątem indywidualnych potrzeb użytkownika. Określanie mocy urządzeń do przygotowania c.w.u. jest bardziej złożone i należy z tą sprawą zwrócić się do fachowca.